3. Bālavaggo
22. “‘Dveme bhikkhave, bālā. Katame dve? Yo ca accayaṃ
accayato na passati, yo ca accayaṃ desentassa yathādhammaṃ nappaṭiggaṇhāti Ime
kho, bhikkhave, dve bālā’ti. ‘Dveme bhikkhave, paṇḍitā. Katame dve? Yo ca
accayaṃ accayato passati, yo ca accayaṃ desentassa yathādhammaṃ paṭiggaṇhāti.
Ime kho, bhikkhave, dve paṇḍitā”’ti.
23. “Dveme, bhikkhave, tathāgataṃ abbhācikkhanti.
Katame dve? Duṭṭho vā dosantaro, saddho vā duggahitena [duggahītena (sī.)]. Ime kho, bhikkhave, dve tathāgataṃ
abbhācikkhantī”ti.
24. “‘Dveme, bhikkhave, tathāgataṃ abbhācikkhanti.
Katame dve? Yo ca abhāsitaṃ alapitaṃ tathāgatena bhāsitaṃ lapitaṃ tathāgatenāti
dīpeti, yo ca bhāsitaṃ lapitaṃ tathāgatena abhāsitaṃ alapitaṃ tathāgatenāti
dīpeti. Ime kho, bhikkhave, dve tathāgataṃ abbhācikkhantī’ti. ‘Dveme, bhikkhave,
tathāgataṃ nābbhācikkhanti. Katame dve? Yo ca abhāsitaṃ alapitaṃ tathāgatena
abhāsitaṃ alapitaṃ tathāgatenāti dīpeti, yo ca bhāsitaṃ lapitaṃ tathāgatena
bhāsitaṃ lapitaṃ tathāgatenāti dīpeti. Ime kho, bhikkhave, dve tathāgataṃ
nābbhācikkhantī”’ti.
25. “Dveme, bhikkhave, tathāgataṃ abbhācikkhanti.
Katame dve? Yo ca neyyatthaṃ suttantaṃ nītattho suttantoti dīpeti, yo ca
nītatthaṃ suttantaṃ neyyattho suttantoti dīpeti. Ime kho, bhikkhave, dve
tathāgataṃ abbhācikkhantī”ti.
26. “Dveme, bhikkhave, tathāgataṃ nābbhācikkhanti.
Katame dve? Yo ca neyyatthaṃ suttantaṃ neyyattho suttantoti dīpeti yo ca
nītatthaṃ suttantaṃ nītattho suttantoti dīpeti. Ime kho, bhikkhave, dve
tathāgataṃ nābbhācikkhantī”ti.
27. “Paṭicchannakammantassa bhikkhave, dvinnaṃ gatīnaṃ
aññatarā gati pāṭikaṅkhā– nirayo vā tiracchānayoni vāti.
Appaṭicchannakammantassa, bhikkhave, dvinnaṃ gatīnaṃ aññatarā gati pāṭikaṅkhā–
devā vā manussā vā”ti.
28. “Micchādiṭṭhikassa bhikkhave, dvinnaṃ gatīnaṃ
aññatarā gati pāṭikaṅkhā– nirayo vā tiracchānayoni vā”ti.
29. “Sammādiṭṭhikassa, bhikkhave, dvinnaṃ gatīnaṃ
aññatarā gati pāṭikaṅkhā– devā vā manussā vā”ti.
30. “Dussīlassa, bhikkhave, dve paṭiggāhā– nirayo vā
tiracchānayoni vā. Sīlavato, bhikkhave, dve paṭiggāhā– devā vā manussā vā”ti
[devo vā manusso vāti (ka.)].
31. “Dvāhaṃ, bhikkhave, atthavase sampassamāno
araññavanapatthāni [araññe pavanapatthāni (sī. pī.)]
pantāni senāsanāni paṭisevāmi. Katame dve? Attano ca diṭṭhadhammasukhavihāraṃ
sampassamāno, pacchimañca janataṃ anukampamāno. Ime kho ahaṃ, bhikkhave, dve
atthavase sampassamāno araññavanapatthāni pantāni senāsanāni paṭisevāmī”ti.
32. “Dve me, bhikkhave, dhammā vijjābhāgiyā. Katame
dve? Samatho ca vipassanā ca. Samatho, bhikkhave, bhāvito kamattha [kimattha (syā. kaṃ.), katamattha (ka.)] manubhoti? Cittaṃ
bhāvīyati. Cittaṃ bhāvitaṃ kamatthamanubhoti? Yo rāgo so pahīyati. Vipassanā,
bhikkhave, bhāvitā kamatthamanubhoti? Paññā bhāvīyati. Paññā bhāvitā
kamatthamanubhoti? Yā avijjā sā pahīyati. Rāgupakkiliṭṭhaṃ vā, bhikkhave, cittaṃ
na vimuccati, avijjupakkiliṭṭhā vā paññā bhāvīyati. Iti kho, bhikkhave,
rāgavirāgā cetovimutti, avijjāvirāgā paññāvimuttī”ti.
Bālavaggo tatiyo.