Achangelus [Arcangelo]  Crivelli [Cribellus]  {Gregory XIII-Paul V}

Tenor; Bergamo;  born  in Bergamo on 21 April  1546 ; singer and maestro di cappella at the Madonna della Steccata, Parma,  1568-1575 ; formerly in the Cappella Giulia (August  1578 -April  1583); admitted 28 April  1583  by a vote of 17 in favor out of 26;  mandati : June  1583 -November  1586 ;  DS  lists of  1587-1590 ; returned to the Cappella Giulia from November 1597-May 1599, and then was readmitted to the papal choir;  died  in Rome on 4 May  1617  and was buried in Santa Maria in Traspontina; a funeral Mass was said on 12 May;  punctator  in  1587 .

CELANI gives his epitaph

D.O.M./ARCANGELUS CRIBELLIUS/PRESBYTER BERGOMENSIS/SS.MI D.MI NOSTRI PAPAE/MUSICUS CAPPELLANUS/ANNUM AGENS LX/SIBI VIVENS POSUIT/ANNO MDCVI/VIXIT ANNOS LXXI, DIES XIII/OBIIT IV MAIIJ MDCXVII

The  DS  entries concerning Crivelli's admission are of particular interest because they record in some detail the entire audition process, giving the names of the other candidates (who included Annibale Stabile) and the discussion that were held about them. The singers were ordered by the pope to audition Gioseffe Morretti even though they had heard that his voice was bad, that he could not sing, that he did not know contrapunctus, and that he had been refused by the Cappella Giulia. They duly considered him, Marc Antonio Pichinesio and Crivelli (Stabile dropped out of the picture early and another candidate, Pietro di Gubbio, refused to compete against Crivelli). The final vote was 17 out of 26 for Crivelli, 15 out of 26 for Morretti, and 16 out of 22 for Pichinesio (several singers did not vote). Apparently that Crivelli had received more votes than Pichinesio, and even though these constituted exactly 2/3 of the votes (not the 2/3+1 required by the constitution), it was enough for the election to be decided in his favor. Crivelli was a composer of note who stipulated in his will that five of his Masses should be copied for the chapel at the expense of his heirs. The manuscript is now VatS 25. In the last Mass in the manuscript (Missa Canite tuba in Sion) the names of all the singers of the chapel (including his own) are worked into the ornamental initials. For a work list, see TNG.

 

 

DOCUMENTS

 DS  12

11v: entry dated 28 March  1583 

Post sacrum D. Jo. Morettus famulus quondam Ill.mi et R.mi Cornie F.R. ad scruttinium accessit, et quia in eo non est vox nihil facere delle de eo dixerunt.

11v: entry dated 29 March  1583 

Post sacrum D. Annibalo Stabilis se subiecit examini quid de liberandum est postea sciemus unde R. D. magister capelle proposuit collegio cantorum quod de vita et moribus ipsi inquirere spectat, et quia de uno ex illis qui examinandi sunt de vita et moribus aliquid senciebat, post quam ipse clarus fuerit cantorum collegio propillabit, unde collegio de voce contraponto et leggere tantamodo spectat fungamini inquit officio vestro ego autem meo.

11v: entry dated 30 March  1583 

Post sacrum D. Archangelus Cribellus examini hillari vultu se subiecit et quia heri R.dus D. magister capelle, aliquid dixit de aliquo circa vita et mores sentire, postquam D. Archangelus examinatus fuit et quod D. Joseph foras erat, quidam D. magistro retulissent, ipse aliqua negotia habere respondit propterea quod ipse audire non poteras et pro die crastini nihil facere intendebat die veneris postea aliquid faciendum cogitabat.

12r: entry dated 1 April  1583 

Post sacrum in Capella Xisti R.s D. magister capelle in plena congregatione dixit quod anteactis diebus de quodam cantore examinando silicet de Josepho aliqua de vita et moribus locutus fuit, sicuti vobiscum ita et secum, que et quo loco in omnibus et per omnia dixi, unde idem R. D. M. capelle protestatus fuit, quod nec vera nec falsa de eo tenet, sed quia illud ad suas pervenit aures, suum officium facere tenetur, et quantum sua interese nunquam talem collegio cantorum proponet, quia vox in eo bona non est, canere nesit, contrapontum non possidet, in Sancto Petro illum accipere noluerunt et quando cum audieritis inquit, forsitan ut et ego vos dicetis, muti audiatur dicebant, ipse vero cum audiri nec negabat, nec afirmabat unde D. Honofrius Gualfreducius voluntatem Sanc.mi de ore Ill.mi prefecti cubiculi exposuit silicet quod Sanc.mus illum audiri mandaverat, et sic dictum Josephum vocaverunt ac eciam examinarunt. Post examen fidem R.di capituli Sancti Laurencii in Damaso de vita et moribus servicio que fideli D. decano presentavit rogans dictum D. decanum circa ceteris de collegio ut eum comendatum habere dignarentur, postea ad R.m D.M. capelle ivit multa que suplex exposuit, et sic foras exivit, postea D. Marcum Antonium Pichinesium vocarunt, et eum eciam examinaverunt, unde D. Hippolitus Gambocius, per Tarquinium, D. Petro de Gubio vocare fecit, ac eciam ipse vocavit qui respondit ubi D. Archangelus ad scruttinium accedit, ego accedere non intendo et sic de novo D. Archangelum vocarunt et eciam intellexerunt.

14r: entry dated 24 April  1583 

Post sacrum D. Paulus de Magistris congregationem vocavit, et dixit loqutum fuisse cum Domino magistro capelle qui precipit ei ut nomine ipsius congregationi excusationem faceret atenta ocupatione in Sancto Petro, pro istis duobus diebus quia sacrum ei canere tangit et quia anteactis diebus, aliqui de Josepho in vita et moribus ei dixerunt bene viso negotio, et etiam visi atestationibus a multis fide dignis factis, ipsum probum virum invenit, et ideo collegio cantorum proponere tenetur, unde illos de classe absenti rogabatm ut pro die jovis omnes capelle interesse dignarentur ut propositionem suam facere possit, et si aliquis vestrum D. Marcum Ant.m Pichinesium viderit ei intimationem suam intelligere faciatis.

 

14v-15r: entry dated 28 April  1583 

Post sacrum Reverendus Dominus magister capelle in plena congregatione dixit, preteritis diebus contra D.nm Josephum multa dixi, quia multi multa mihi dixerunt, unde bene viso negotio et atestattionibus a multis habitis, virum probum inveni Josephum esse, ideo ut honorem suum digne habeat mihi necesse est ut cum proponam, et forsan locum sicut honorem habebit ut decet, quia virtutes sue ita merentur, unde dico, quod nilius est ut ambo silicet Dominus Archangelus et ipse simul proponantur in hoc modo videlicet, si D.nm Archangelum vultis, ei fabam nigram, si Dominum Josephum albam detis, et qui de duobus favorabiliores habebit, illum cum D.no Marcho Antonio votabitis, et victum illum cocta induam, multi hoc scruttinium non intelligebant sed omnes uno ore, ut mos est constitutionum agatur dicebant, unde ita resolucio facta fuit, et prius D.nm Archangelum ad scruttinium vocarunt, et R.s D.M. capelle proposuit dicens, qui vestrum votum suum in favorem dare voluerit nigram in calicem ponat, postea aliam in alio calice mittat et sic omnibus gradatim juramentum prebuit, completo scruttinio, contrarie, viginti sex in ambobus calicibus, et favorabilis viginti quinque invenerunt, unum votum nunquam inveniri potierunt, iggitur in favorem habuit decem et septem vota, et qui votarunt fuerunt numero viginti sex, postea ad aliud scruttinium transierunt in quo D. Josephum votarunt, et in favorem quindecim vota habuit, et in ambobus calicibus fabas albas et nigras equales invenerunt et tertium scruttinium D.M. capelle proposuit sillicet D. Marcum Antonium et sic omnes preter D. Caesarem Misseriam D. Honofrium D. Horacium D. Jo. Lucam et D. Caesarem Bellucium votarunt, in favorem habuit sexdecim vota et qui votarunt fuerunt numero vigintiduo ac eciam fabas albas et nigras in ambobus calicibus invenirunt tandem D.M.C. vocare fecit D. Archangelum et cocta illum induit ac eciam juramentum dedit.

DS

entry dated 5 May 1617 [CELANI, pp. 759-60]

Hieri mattina alle hore 23 morì il sig. Arcangel Crivelli et hoggi a 22 hore se li sono fatte l’esequie, cioè questo istesso giorno si è cantato il responsorio Libera me Domine al sig. Crivelli, che il Signore Iddio l’habbia in gloria, nella Traspontina ove è il suo corpo, et non si è andati in processione funebre, havendo egli lasciato così per testamento, cioè che subito morto fosse portato in detta chiesa ... il detto sig. Archangelo ha lasciato per testamento cinque Messe le quali voleva stampare alla cappella che le tenghi per sua memoria, con patto che si faccino copiare in bona forma a spese delli heredi... ha fatto anche un’opera pia che ha lasciato tutto il suo per amore di Dio in diversi luoghi pii, cosa degna di eterna memoria, Il venerdì 12 furono fatte le esequie.

BIBLIOGRAPHY: CELANI, pp. 759-60; LLORENS, Jose. Capellae Sxtinae Codices musicics notis instructi sive manu scripti sive praelo excussi. Studi e Testi 202 (Vatican City, 1960), pp. 52-53; ROSTIROLLA, Giancarlo. "La Cappella Giulia in San Pietro negli anni del magistero di Giovanni Pierluigi da Palestrina." in Francesco Luisi, ed.  Atti del Convegno di Studi Palestriniani  (Palestrina: Fondazione Giovanni Pierluigi da Palestrina), 1977, pp. 212-213.